PANNERDEN - Een Somalisch gezin werd in december 2015 ’s-avonds laat in hun woning in Pannerden opgeschrikt door een verwoestende klap. Aan het raamkozijn was een vuurwerkbom bevestigd en aangestoken. Buiten troffen de bewoners pamfletten met intimiderende teksten aan. ‘Een doelbewuste en racistische aanslag’ zo zei de officier van justitie vandaag in de rechtbank. Ook ruim vijf jaar na dato vindt het OM vervolging van een medeverdachte nog opportuun. Deze inmiddels 24-jarige man hoorde een gevangenisstraf van 36 maanden, waarvan twaalf maanden voorwaardelijk tegen zich eisen.


Het incident met de vuurwerkbom vond plaats op 17 december 2015 en veroorzaakte een enorme ravage aan de woning. Op de pamfletten stond: ‘Blank is beter, eigen volk eerst!!! Allochtonen moeten weg hier! Dit is pas het begin!!!.

Onderzoek door de politie leidde in het najaar van 2016 tot de aanhouding van twee mannen, onder wie de man die vandaag terecht stond. Hoewel er aanwijzingen waren voor zijn betrokkenheid, was er destijds te weinig bewijs om de man voor de rechter te brengen en werd zijn zaak geseponeerd. Een inmiddels 26-jarige man werd wel vervolgd en is in september 2020 door het Gerechtshof veroordeeld tot een gevangenisstraf van 36 maanden waarvan 18 maanden voorwaardelijk.

Deze man legde belastende verklaringen af ten aanzien van de medeverdachte. Dit was voor het OM aanleiding om de rechter-commissaris in december 2020 toestemming te vragen om het onderzoek naar deze verdachte te heropenen. In dit onderzoek zijn de veroordeelde man en diverse getuigen gehoord. Deze verklaringen leveren, samen met bijvoorbeeld de telefoongegevens, voldoende bewijs op tegen de 24-jarige.

Op de bewuste avond troffen de mannen elkaar in een café en er ontstond een discussie over asielzoekers en opvangcentra. Vervolgens werd het plan opgevat om posters te drukken en deze op te hangen bij een Somalisch gezin in Pannerden. De 24-jarige man had thuis nog zwaar vuurwerk liggen en van hem zou het idee zijn gekomen om dit aan het raamkozijn te binden.

De mannen hebben zich gezamenlijk schuldig gemaakt aan het teweeg brengen van een ontploffing, bedreiging en belediging. De exacte rolverdeling tussen de twee mannen is volgens het OM niet van belang, omdat er sprake was van doelbewuste samenwerking.

De officier van justitie schetste in zijn requisitoir de maatschappelijke context ten tijde van het incident. Het was een jaar waarin diverse aanslagen door extremisten werden gepleegd, onder andere in Parijs. Deze aanslagen leidden ook in Nederland tot een politiek debat, toenemende polarisatie in de discussie over de opvang van vluchtelingen en protesten tegen de komst van asielzoekerscentra. In Geldermalsen liep in december 2015 een protest tegen een asielzoekerscentrum uit op rellen.

‘In deze dynamiek werd ook het gezin in Pannerden het slachtoffer van een aanslag, die niet los gezien kan worden van de bredere haat die sommigen koesteren tegen vreemdelingen’, aldus de officier van justitie. ‘Het handelen van verdachte is volstrekt respectloos en getuigt van minachting van mensen van een andere komaf en geloof. Ook al ben je nog zo tegen de komst van asielzoekers naar Nederland. En vind je dat de identiteit van Nederland in gevaar komt en de immigratiepolitiek drastisch moet veranderen. Dan nog is geweld om jouw mening en ongenoegen kracht bij te zetten uit den bozen. In een rechtsstaat zoals Nederland ga je met respect met elkaar om. En pleeg je geen geweld tegen elkaar. Ongeacht of je het nu met elkaar eens bent of niet.’

De aanslag heeft een enorme impact gehad op het gezin, dat hierdoor opnieuw moest verhuizen. ‘Maar het was ook schadelijk voor de rest van de maatschappij. De dreiging van geweld en de beledigende en kwetsende uitlatingen veroorzaken grote onrust binnen diverse bevolkingsgroepen in Nederland en leiden tot gevoelens van angst en onveiligheid in de samenleving.’

Bij het formuleren van de strafeis laat de officier van justitie de grote impact meewegen. Maar ook het feit dat de verdachte ten tijde van het incident nog jong was en zich heeft laten meeslepen door de maatschappelijke discussie weegt mee. Ook wordt rekening gehouden met het tijdsverloop.

Alles afwegende vindt de officier van justitie gevangenisstraf van 36 maanden, waarvan 12 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar, op zijn plaats. Als de rechtbank een onvoorwaardelijke gevangenisstraf oplegt, moet deze meteen na het vonnis uitgezeten worden, aldus de officier van justitie.