HVLV en VuurwerkCheck: "Wet Veilige jaarwisseling wordt een recept voor chaos"

Stichting HVLV en Stichting VuurwerkCheck slaan gezamenlijk alarm over de voorgenomen invoering van de Wet Veilige Jaarwisseling. Volgens beide organisaties voldoet de wet op geen enkele manier aan de drie voorwaarden die door de Tweede Kamer zijn gesteld voordat de wet, en dus het verbod mag ingaan. De gevolgen daarvan zijn volgens hen desastreus voor de vuurwerkbranche en vooral voor de veiligheid tijdens de jaarwisseling.


"De politiek doet alsof de inwerkingtreding slechts een formaliteit is, maar in werkelijkheid is geen enkele randvoorwaarde ingevuld," zegt Jeffrey Peters, woordvoerder van Stichting HVLV. "De vraag is niet of deze wet mislukt, maar hoe groot de schade wordt. Alles wijst erop dat we hiermee een explosieve cocktail creëren van minder toezicht, meer illegaliteit en meer risico's op straat."

𝗕𝘂𝗿𝗴𝗲𝗺𝗲𝗲𝘀𝘁𝗲𝗿𝘀, 𝗜𝗟𝗧 𝗲𝗻 𝗽𝗼𝗹𝗶𝘁𝗶𝗲𝗮𝗴𝗲𝗻𝘁𝗲𝗻 𝗹𝘂𝗶𝗱𝗲𝗻 𝗻𝗼𝗼𝗱𝗸𝗹𝗼𝗸
De kritiek komt niet alleen uit de sector. Alexander Pechtold heeft in zijn rol als burgemeester van Delft publiekelijk gewaarschuwd dat een vuurwerkverbod in deze vorm onuitvoerbaar is en dat de handhaving er eerder onmogelijk dan eenvoudiger door wordt.

Ook ontvangt Stichting HVLV signalen van individuele politieagenten die zich ernstige zorgen maken over de jaarwisselingen als het verbod in is gegaan. Volgens Peters is dit geen marginaal probleem. "Alle agenten die ons benaderen geven één boodschap af: ze zijn bang dat ze de situatie niet meer onder controle gaan krijgen en zijn dan ook fel tégen de invoering van het vuurwerkverbod.

Volgens hen was en is consumentenvuurwerk niet het probleem, maar het illegale vuurwerk en asociale gedrag. Ze zien de toename van illegale explosieven en asociaal gedrag dagelijks van dichtbij. Wat zij schetsen bevestigd het beeld waar wij de politiek al die tijd al voor waarschuwden: een scenario waarin de overheid de legale sector lamlegt maar de criminelen vrij spel houden." Daarnaast heeft de Inspectie Leefomgeving en Transport recent een duidelijke stijging vastgesteld van postpakketten met zwaar illegaal vuurwerk, die vanuit het buitenland Nederland binnenkomen. Het gaat volgens de inspectie om een substantiële toename die mogelijk te koppelen is aan de dreiging van een vuurwerkverbod. Tegelijkertijd zijn er in dit jaar al meerdere mensen zwaargewond geraakt en is er ook al een dodelijk slachtoffer gevallen. Beide door zwaar illegaal vuurwerk. "Dit zijn de harde feiten," zegt Frans Köhler, voorzitter van Stichting VuurwerkCheck. "En het zijn precies deze feiten die door de huidige wetgeving worden genegeerd. Je kunt niet zeggen dat veiligheid centraal staat terwijl je de legale markt dichtzet en het illegale circuit laat groeien."

𝗕𝘂𝘂𝗿𝘁𝘃𝗲𝗿𝗲𝗻𝗶𝗴𝗶𝗻𝗴𝗲𝗻 𝘄𝗼𝗿𝗱𝗲𝗻 𝗴𝗲𝗰𝗼𝗻𝗳𝗿𝗼𝗻𝘁𝗲𝗲𝗿𝗱 𝗺𝗲𝘁 𝗲𝗶𝘀𝗲𝗻 𝗱𝗶𝗲 𝗻𝗶𝗲𝘁𝘀 𝗺𝗲𝘁 𝗹𝗮𝗮𝗴𝗱𝗿𝗲𝗺𝗽𝗲𝗹𝗶𝗴𝗵𝗲𝗶𝗱 𝘁𝗲 𝗺𝗮𝗸𝗲𝗻 𝗵𝗲𝗯𝗯𝗲𝗻
Een van de voorwaarden voor invoering van de wet was dat buurtverenigingen en kleinschalige groepen een laagdrempelig alternatief zouden krijgen om toch verantwoord siervuurwerk te kunnen afsteken. Volgens HVLV en VuurwerkCheck is daarvan volgens het huidige voorstel geen sprake. Verenigingen moeten zich inschrijven bij de Kamer van Koophandel, een verzekering afsluiten, situatieschetsen indienen en voldoen aan strenge regels voor opslag en transport die vergelijkbaar zijn met eisen voor professionele pyrotechnici.

"Het is absurd," zegt Peters. "De overheid zegt dat dit 'laagdrempelig' is, maar behandelt vrijwilligers alsof ze een commercieel vuurwerkbedrijf runnen. Met zulke eisen sluit je de deur voor elke buurttraditie. Je maakt het onmogelijk om legaal en verantwoord te vieren en duwt mensen richting alternatieven waar geen enkele controle op is en die goedkoper zijn dan een show organiseren."

𝗟𝗲𝗴𝗮𝗹𝗲 𝘀𝗲𝗰𝘁𝗼𝗿 𝘄𝗼𝗿𝗱𝘁 𝗮𝗳𝗴𝗲𝗯𝗿𝗼𝗸𝗲𝗻 𝘁𝗲𝗿𝘄𝗶𝗷𝗹 𝗰𝗿𝗶𝗺𝗶𝗻𝗲𝗹𝗲𝗻 𝘃𝗿𝗶𝗷 𝘀𝗽𝗲𝗹 𝗸𝗿𝗶𝗷𝗴𝗲𝗻
Beide organisaties waarschuwen dat de huidige aanpak het tegenovergestelde bereikt van wat de wet beoogt. Oud en nieuw, jarenlang gedragen door een gereguleerde en legale sector, dreigt volledig te verschuiven naar het illegale circuit.

Peters: "Het beeld dat straks ontstaat, is pijnlijk en tekenend. Straks staat de wetsgetrouwe burger om twaalf uur met een sterretje in de hand te luisteren naar de zware dreunen van het illegale vuurwerk verderop in de straat. Deze wet maakt Nederland niet veiliger, maar laat de veiligste vorm van viering met siervuurwerk verdwijnen en zet daar iets veel gevaarlijkers voor in de plaats."

Köhler vult aan: "Als je veiligheid echt serieus neemt, dan zorg je ervoor dat mensen legaal en gecontroleerd siervuurwerk kunnen kopen. Deze wet doet precies het tegenovergestelde en dat is een historische vergissing."

𝗖𝗼𝗻𝗰𝗹𝘂𝘀𝗶𝗲 𝗶𝘀 𝗼𝗻𝗼𝗻𝘁𝗸𝗼𝗼𝗺𝗯𝗮𝗮𝗿: 𝘀𝘁𝗼𝗽 𝗱𝗲𝘇𝗲 𝘄𝗲𝘁 𝘃𝗼𝗼𝗿𝗱𝗮𝘁 𝗵𝗲𝘁 𝗺𝗶𝘀𝗴𝗮𝗮𝘁
HVLV en VuurwerkCheck concluderen dat de Wet Veilige Jaarwisseling in de huidige vorm nooit kan voldoen aan de vooraf gestelde doelen en daarom niet mag worden ingevoerd. De drie voorwaarden zijn niet alleen onvoldoende uitgewerkt, maar worden in de praktijk onmogelijk gemaakt door bureaucratische eisen en totale afwezigheid van extra handhavingscapaciteit. Daarnaast ontbreekt tot nu toe duidelijkheid over de compensatie voor vuurwerkondernemers.

"Deze wet is geen oplossing maar een risico op zichzelf," zegt Peters. "We hebben het hier niet over een plan dat bijgeschaafd moet worden, maar over een concept dat in de kern niet werkt en nooit zal werken."

Köhler: "Het enige verstandige besluit is om deze wet van tafel te halen. Pas dan kun je op een nuchtere manier kijken naar maatregelen die wél bijdragen aan veiligheid én draagvlak, waarbij je je ook echt kunt richten op de aanpak van illegaal vuurwerk en asociaal gedrag."